หญ้าหวาน (Stevia) : ประโยชน์ที่คุณควรรู้ พร้อมข้อดีข้อเสีย และประเภทที่ควรรู้จัก

 


หญ้าหวานคืออะไร?

หญ้าหวาน (Stevia) คือพืชสมุนไพรจากอเมริกาใต้ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Stevia rebaudiana โดดเด่นเรื่องความหวานมากกว่าน้ำตาลทั่วไปถึง 200-300 เท่า แต่ไม่ให้พลังงานเลย จึงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ต้องการลดน้ำหนัก ควบคุมระดับน้ำตาล หรือหลีกเลี่ยงสารให้ความหวานสังเคราะห์

ที่มาของหญ้าหวาน

ชาวพื้นเมืองในปารากวัยและบราซิลใช้หญ้าหวานมาเป็นร้อยปี เพื่อชงชาและเพิ่มรสหวานในอาหาร ก่อนจะแพร่หลายไปทั่วโลกในฐานะทางเลือกแทนน้ำตาล

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

หญ้าหวานเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก ใบสีเขียวเข้ม ขอบหยัก เมื่อบดหรือเคี้ยวจะให้รสหวานจัด โดยส่วนที่นำมาใช้คือ "ใบ"

ความหวานเทียบกับน้ำตาลทั่วไป

สารสกัดจากหญ้าหวาน เช่น Stevioside หรือ Rebaudioside A ให้ความหวานมากกว่าน้ำตาล 150-300 เท่า แต่ไม่มีแคลอรี


ประเภทของหญ้าหวาน

หญ้าหวานมีให้เลือกหลายรูปแบบในท้องตลาด ซึ่งเหมาะกับการใช้งานที่ต่างกัน

1. Stevia Rebaudiana (ชนิดต้น)

รูปแบบธรรมชาติที่ปลูกทั่วไปในฟาร์ม ใช้ใบในการสกัดสารให้ความหวาน

2. หญ้าหวานแห้ง

เป็นใบหญ้าหวานที่ผ่านการตากแดด/อบแห้ง สามารถนำไปชงชา ต้ม หรือบดละเอียด

3. ผงหญ้าหวาน (Stevia Powder)

ผงสีเขียวหรือขาว ขึ้นกับกรรมวิธีผลิต เหมาะกับการโรยในกาแฟ ชา หรือขนม

4. สารสกัดสตีวิโอไซด์ (Stevioside)

เป็นรูปแบบที่เข้มข้นมาก ใช้ปริมาณน้อยแต่ให้ความหวานสูง และไม่มีรสขมเหมือนรูปแบบธรรมชาติ

5. น้ำหญ้าหวาน

แบบหยด ใช้ผสมเครื่องดื่มหรืออาหารอย่างสะดวก บางยี่ห้อเติมรสกลิ่นผลไม้


ประโยชน์ของหญ้าหวาน

การใช้หญ้าหวานไม่ได้เพียงแค่ให้รสหวานเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมสุขภาพในหลายด้าน

  • ลดระดับน้ำตาลในเลือด: ไม่เพิ่มระดับกลูโคสในเลือด จึงเหมาะสำหรับผู้เป็นเบาหวาน

  • ควบคุมน้ำหนัก: ไม่มีแคลอรี จึงลดความเสี่ยงของโรคอ้วน

  • ป้องกันโรคหัวใจ: ลดความดันโลหิต และระดับไขมันในเลือด

  • ดีต่อสุขภาพช่องปาก: ไม่ก่อให้เกิดฟันผุ

  • ลดการบริโภคน้ำตาล: ช่วยให้ผู้บริโภคเลิกติดน้ำตาลได้ง่ายขึ้น

  • ต้านอนุมูลอิสระ: มีสารฟลาโวนอยด์ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน


ข้อดีของหญ้าหวาน

  • ไม่มีแคลอรี: ใช้เท่าไหร่ก็ไม่ทำให้น้ำหนักขึ้น

  • เหมาะกับผู้ป่วยเบาหวาน: ไม่มีผลต่ออินซูลิน

  • ความหวานทนความร้อน: ใช้ทำขนม อบ หรือผัดได้

  • ไม่มีสารเคมีอันตราย: โดยเฉพาะเมื่อเลือกใช้แบบออร์แกนิก

  • รสหวานยาวนาน: อยู่ในปากได้นานกว่าน้ำตาล


ข้อเสียและข้อควรระวัง

แม้จะมีประโยชน์มากมาย แต่หญ้าหวานก็มีข้อจำกัดที่ควรรู้

  • ⚠️ รสขมปลายลิ้น: โดยเฉพาะในรูปแบบธรรมชาติ

  • ⚠️ อาจกระตุ้นตับหรือไต: หากใช้ในปริมาณมากเป็นเวลานาน

  • ⚠️ ปฏิกิริยากับยา: ควรปรึกษาแพทย์หากใช้ยาเบาหวานหรือความดัน

  • ⚠️ ผลิตภัณฑ์บางยี่ห้อมีสารเจือปน: เช่น Maltodextrin หรือ Dextrose


ใหม่กว่า เก่ากว่า